Myślę, że nieco przewrotnie do pierwszego zdania artykułu będącego tematem numeru można stwierdzić, że zmiany w umowie są dopuszczalne. Istotne jest jednak to, by wykonawca przed składaniem ofert znał ich możliwy zakres. Celem art. 455 ust. 1 pkt 1 pzp (artykułu wskazującego na możliwy zakres zmian w umowie) jest uniemożliwienie wprowadzania ewentualnych zmian umowy wskutek arbitralnych decyzji zamawiającego oraz ograniczenie okoliczności nieznanych wykonawcom przed składaniem ofert. Potwierdza to motyw 111 preambuły dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE z 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień publicznych, uchylającej dyrektywę 2004/18/WE.
Nowe postępowanie o udzielenie zamówienia wymagane jest w przypadku istotnych zmian w pierwotnej umowie, w szczególności w odniesieniu do zakresu oraz treści wzajemnych praw i obowiązków stron, w tym podziału praw własności intelektualnej. Zastosowanie jako kryterium oceny ofert terminu wykonania umowy może zamawiającemu istotnie skomplikować możliwość zmiany terminu wykonania zadania, zwłaszcza dotyczącego robót budowlanych, w trakcie których potrafi pojawić się wiele zaskakujących sytuacji.
Należy podkreślić, że z istotną zmianą postanowień umowy będziemy mieli do czynienia w sytuacji, gdy wprowadzone zmiany powodują zmianę kręgu wykonawców, którzy mogliby się ubiegać o takie zamówienie lub którym takie zamówienie mogłoby być udzielone. Przyjęcie powyższego kierunku wykładni uzasadnia wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 19 czerwca 2008 r. w sprawie C-454/06 presstext Nachrichtenagentur. Wskazano w nim również, że „(…) zmiana zamówienia może zostać uznana za istotną, jeśli modyfikuje ona równowagę ekonomiczną umowy na korzyść usługodawcy w sposób nieprzewidziany w warunkach pierwotnego zamówienia”.